Verslag bijeenkomst 25 maart 2025 over mogelijke asielopvang gebouw Binnenweg 160

Inleiding

Op deze pagina leest u het verslag van de informatiebijeenkomst op 25 maart 2025 over de mogelijke asiellocatie op Binnenweg 160. Voor, tijdens en na deze bijeenkomst hebben wij veel vragen ontvangen. Wij kijken hier zorgvuldig naar en willen genoeg tijd nemen om alle vragen zoveel mogelijk te beantwoorden.
Daarom is besloten om de vervolgstappen en informatieavonden uit te stellen, zodat we alle gedeelde vragen en zorgen mee kunnen nemen in volgende stappen van de besluitvorming. Naar verwachting kunnen we de antwoorden op een groot deel van de vragen in de week van 7 tot 11 april delen. Dit document blijven we in de loop van het proces aanvullen.

Het college zal naar verwachting in mei (na de meivakantie) een voorlopig besluit nemen of we de locaties voordragen aan het COA. Daarna gaat het college in gesprek met de raad over dit besluit. Voor de zomervakantie neemt het college een definitief besluit over het aandragen van de locatie aan het COA. De volgende 2 informatieavonden zullen dan in mei (na de meivakantie) worden gepland. De exacte data verwachten we komende week (7 tot 11 april) te kunnen communiceren. We versturen de uitnodigingen hiervoor binnenkort.

Welkom door burgemeester Binnendijk

De burgemeester heet de aanwezigen welkom. Buurtbewoners en ondernemers hebben een brief ontvangen over het voornemen van het college om de locatie aan de Binnenweg 160 voor te dragen aan het COA als mogelijke locatie voor asielopvang. De burgemeester kan zich voorstellen dat deze brief impact heeft gehad. Daarom gaan we vanavond in gesprek. Wethouder Meerhoff zal toelichten hoe we tot deze keuze zijn gekomen. De gemeente wil vanavond luisteren naar de inbreng van omwonenden en de ondernemers en ziet deze avond als startpunt van de dialoog met elkaar.

De burgemeester licht kort de opzet van de avond toe. Na een plenaire sessie in de zaal, gaan de aanwezigen in groepjes uiteen, zodat ook in kleiner gezelschap ieder zijn wensen en zorgen kan delen. Er is ook in het plenaire gedeelte ruimte, hoewel beperkt, om vragen te stellen of zorgen te uiten.
De burgemeester snapt dat dit met veel emoties gepaard gaat, maar wil aangeven dat men ook op elkaar moet letten. In de woorden van de burgemeester: “Welke beslissing ook volgt, we blijven samen deze buurt vormen. Verschillende meningen mogen naast elkaar bestaan. Een goede buur zijn betekent meer dan alleen vóór of tegen een locatie zijn, het betekent ruimte geven, luisteren en samenleven. Laten we met respect en begrip naar elkaar blijven kijken. Samen maken we de buurt.”

Toelichting door wethouder Meerhoff

Wethouder Meerhoff licht toe hoe er rondom opvang een dilemma speelt. Er ligt een opgave voor opvang, wettelijk vastgelegd in de spreidingswet en het verdeelbesluit van de minister. Hierbij is niet alleen een tekort aan opvangplekken, maar ook aan kwalitatief goede opvangplekken. Daar moet Heemstede volgens de wet een bijdrage aanleveren. Daar bovenop willen we er als gemeente Heemstede ook voor zorgdragen dat dit voor bewoners, omwonenden en ondernemers als zo prettig mogelijk wordt ervaren.

Aan de andere kant zijn er ook zorgen, omdat we ook andere belangen kennen voor deze specifieke locatie. Het gaat om een winkelstraat waar we trots op zijn en een prachtige buurt om in te wonen. Wij willen met u in gesprek om te kijken of een combinatie van de verschillende belangen mogelijk is.

Waar staan we nu?

De wethouder vertelt meer over de stappen in het proces. In maart heeft het college een besluit genomen om een onderzoek over mogelijke opvanglocaties openbaar te maken en het gesprek te starten met omwonenden en ondernemers. Dat is tot nu toe het enige besluit dat genomen is. Er zijn geen overeenkomsten gesloten met het COA of de eigenaar.

In april* neemt het college een voorlopig besluit of we de locaties voordragen aan het COA. In mei* gaat het college in gesprek met de raad over dit besluit. Daarna neemt het college een definitief besluit over het aandragen van de locatie aan het COA. Ook dan zijn er nog geen overeenkomsten en zijn er nog geen bouwtekeningen.

Na dat eventuele besluit wil de gemeente in gesprek met omwonenden en ondernemers over zaken als hoe we mensen prettig welkom heten, hoe we zorgen dat wonen en ondernemen in omgeving van de locatie prettig blijft en hoe de locatie iets toe kan voegen aan de Binnenweg.

^{* De data voor het vervolgproces zijn inmiddels aangepast, zie de inleiding op deze pagina.}

Waarom deze locatie?

Wethouder Meerhoff legt kort uit hoe we tot deze locatie zijn gekomen. De gemeente heeft een extern onderzoek laten uitvoeren naar mogelijke opvanglocaties in Heemstede voor vluchtelingen met een grootte van 50 opvangplekken. Als eerste stap in dit proces hebben we 47 locaties in kaart gebracht die mogelijk in aanmerking komen voor opvang. Deze locaties zijn in meerdere gevallen al in een eerder onderzoek naar voren gekomen, en in andere gevallen zijn de locaties aangedragen door inwoners of de eigenaar zelf.

Bij een eerste schifting is gekeken naar welke locaties groot genoeg zijn voor 50 personen. Ook is er onderzocht of er geen sprake is van een stuk groen waarvan de provincie heeft bepaald dat het een bijzonder natuurkenmerk heeft dat beschermd moeten worden (Bijzonder Provinciaal Landschap). De gemeente moet eerst aantonen dat er geen geschikte binnenstedelijke locaties zijn voordat we met de provincie kunnen overleggen over de inzet van BPL-locaties. 

Na deze schifting zijn 16 locaties overgebleven. De volgende schifting is gemaakt op basis van eigenschappen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan wie is de eigenaar van de locatie en wil hij of zij meewerken? Hoe wordt de ruimte op dit moment gebruikt? Valt die functie te combineren met opvang? Uiteindelijk bleven er 2 locaties over, waaronder Binnenweg 160.
Heemstede zoekt opvang voor zowel jongeren die zonder ouders naar Nederland zijn gevlucht als voor reguliere asielzoekers. De Binnenweg lijkt een geschikte locatie voor reguliere asielzoekers (alleenstaande volwassenen en/of gezinnen).

Vragen en zorgen omwonenden in het plenaire gedeelte per thema

Proces en besluitvorming

Omwonenden zijn benieuwd hoe lang het traject is na het eventuele besluit van de raad. De gemeente geeft aan dat dit op dit moment moeilijk is te zeggen. Indien we de locatie voordragen aan het COA, moet ook nog goed gekeken worden hoe we de locatie gaan vormgeven in samenspraak met omwonenden en ondernemers, eigenaar, COA en de gemeente.

Omwonenden vragen zich af wat er gebeurt wanneer besloten wordt dat de locatie niet wordt gebruikt voor opvang. Dan zal de gemeente niet volledig voldoen aan de opgave die is gesteld vanuit de Spreidingswet, maar ook na inzet van de twee nu voorgestelde locaties blijft er een 'restopgave’ voor Heemstede (taakstelling is 191 asielzoekers, er zijn 16 opvangplekken op de Heemsteedsedreef, resteren er 175 plekken, de twee voorgestelde locaties samen kennen een inschatting 100 plekken, resteren er 75 in de 'restopgave'. Een omwonende merkt op dat de Spreidingswet, die gemeente verplicht om locaties beschikbaar te stellen voor asielopvang, wordt afgeschaft. Vooralsnog is er nog geen wet ingediend die de Spreidingswet intrekt. Los van de Spreidingswet is er in het land op dit moment een tekort aan kwalitatief goede plekken. De gemeente ziet het als zijn verantwoordelijkheid om daaraan bij te dragen.

Verder wordt gevraagd hoe het zit met het vergunningstraject. Er is nog geen vergunningstraject gestart, omdat er nog geen besluit is genomen. Maar indien wordt besloten om het pand te gebruiken voor opvang, is een omgevingsvergunning nodig.

Ook wordt gevraagd wie de kosten voor een eventuele verbouwing betaalt. In principe betaalt COA de verbouwing. Het is mogelijk dat wanneer de verbouwing te veel kosten met zich meebrengt voor COA, de gemeente wordt gevraagd een gedeelte mee te betalen aan de verbouwing. Dit vraagt om een besluit van de raad.

Een omwonende vraagt of een evaluatie plaatsvindt na vijf jaar. De wethouder geeft aan dat er monitoring zal plaatsvinden, maar een evaluatie impliceert een besluit om te verlengen na vijf jaar. Dat is niet het geval. De mogelijke opvanglocatie is voor een periode van 3-5 jaar.

Doelgroep

Het huidige plan is dat de locatie opvang biedt voor alleenstaande volwassenen en/of gezinnen. Omwonenden vragen zich af of deze mensen kunnen werken en wat deze mensen de hele dag zullen doen? Asielzoekers mogen vanaf zes maanden na aankomst werken in Nederland, of eerder als een werkgever aan bepaalde eisen voldoet (via een tewerkstellingsvergunning). De gemeente vindt het dan ook belangrijk dat de mensen die we opvangen hun dag invullen met bijvoorbeeld werk, vrijwilligerswerk of onderwijs. Dit is wenselijk voor de bewoners, maar ook voor de omgeving omdat dit verveling en onrust voorkomt. Men stelde ook vragen over de begeleiding op de mogelijke locatie. De wethouder geeft aan dat het voor het COA om een kleinschalige locatie gaat, voor de begeleiding zal er daarom sprake zijn van maatwerk, die we in eventuele volgende stappen verder moeten uitwerken. Een bewoner merkt op dat de locatie soms als kleinschalig wordt beschreven, maar dat voor de buurt 50 opvangplekken niet als kleinschalig wordt ervaren. Dat begrijpt de gemeente. De term kleinschalig wordt gebruikt in vergelijking met andere locaties in land. Voor het COA is een locatie tot 150 opvangplekken een kleinschalige locatie.

Er worden zorgen geuit over het aantal mensen dat op de locatie zou verblijven. Een omwonende vraagt of 50 plekken passen in het gebouw. De gemeente geeft aan dat het onderzoek is gedaan op basis van eisen van COA, waaruit blijkt dat de Binnenweg 160 voldoende ruimte biedt voor 50 plekken. Het gaat daarbij om een interne verbouwing.

Locatie aan de winkelstraat

Er worden ook zorgen geuit of de locatie aan een winkelstraat niet leidt tot meer leegstand van nabije winkelpanden en het wegblijven van winkelend publiek. De wethouder geeft aan dat de gemeente het belangrijk vindt dat de winkelstraat een aantrekkelijke plek blijft voor ondernemers en winkelend publiek. In eventuele volgende stappen willen we dan ook samen met ondernemers onderzoeken of en hoe de locatie iets toe kan voegen aan de winkelstraat.

Overlast en veiligheid

Omwonenden brengen zorgen over overlast en de veiligheid ter sprake. Gaan mensen zich niet vervelen op de locatie en dan op een bepaalde plek rondhangen? Met betrekking tot overlast die kan plaatsvinden door de locatie wil de gemeente ervoor zorgen dat de bewoners van de locatie een goede begeleiding en dagbesteding hebben. Ook vindt de gemeente het belangrijk dat er voor omwonenden een duidelijk contactpunt bij de locatie is om eventuele overlast te adresseren. Een direct omwonende geeft aan dat ze zich zorgen maakt over overlast via haar aangrenzende tuin. De wethouder geeft aan dat we in eventuele volgende stappen moeten kijken hoe we het gebouw en de buitenruimte indelen, om overlast zo veel mogelijk te voorkomen.

Aan het eind van het plenaire gedeelte krijgen de BIZ-ondernemers en de BIZ-vastgoed de gelegenheid om hun standpunten te verwoorden. De BIZ-ondernemers geeft aan dat ze zich zorgen maken over de leegstand en de toekomst van de winkelstraat en vraagt om aandacht te hebben voor een aantrekkelijk en leefbaar centrum in Heemstede. De BIZ-vastgoed geeft eveneens aan zorgen te hebben over de leegstand en de broodwinning van de winkeliers in de omgeving.

Na het plenaire gedeelte gingen aanwezigen in groepen uit elkaar om in tafelgesprekken verdere vragen te stellen en zorgen te uiten.

Vragen en zorgen omwonenden/ondernemers in de tafelgesprekken

Tijdens de tafelgesprekken in het tweede deel van de bijeenkomst zijn er goede gesprekken gevoerd. Alle vragen en zorgen die hier zijn benoemd, zijn genotuleerd. De antwoorden worden zo spoedig mogelijk gedeeld, het eerste deel wordt in de week van 7 tot 11 april gepubliceerd. Alle vragen en zorgen zijn gedeeld met het college zodat deze worden meegenomen in de overwegingen voor het voorlopige besluit in mei.

Presentatie

Tijdens deze bijeenkomst is een powerpointpresentatie vertoond. Bekijk deze presentatie (pdf, 1 MB)