Verslag omwonendenoverleg 11 september 2023 over opvang Heemsteedse Dreef 156

Agenda

1. Opening
2. Doel van de avond
3. Update voorbereidingen
4. Regulier overleg
5. Terugkoppeling
6. Volgend overleg
7. Afsluiting

Opening

Op maandagavond 11 september 2023 was er in het gemeentehuis een bijeenkomst over het instellen van een omwonendenoverleg voor de opvang van jonge asielzoekers in het pand de Heemsteedse Dreef. Op de avond waren 26 omwonenden, 5 medewerkers van de gemeente en 1 vertegenwoordiger van het COA aanwezig.

Doel van de avond

Het doel van de avond was omwonenden informeren over de voorbereidingen en om gezamenlijk het omwonendenoverleg vorm te geven. Hieronder volgt een samenvatting van het verloop van de avond.

Update voorbereidingen

Er is een update gegeven over de stand van zaken rondom de opvanglocatie voor de jonge vluchtelingen aan de Heemsteedse Dreef.

1. Afgelopen zomer is er een intentieovereenkomst afgesloten tussen het COA en de gemeente.
2. Het COA is aan de slag gegaan met de voorbereidingen voor de nodige aanpassingen van het pand en de daarbij behorende aanvraag van een omgevingsvergunning.
3. COA en gemeente werken samen aan een bestuursovereenkomst, die naar verwachting eind dit jaar aan de raad wordt voorgelegd ter vaststelling.
4. Het COA heeft de Heemsteedse Dreef ook geschikt bevonden voor 13/14-jarige vluchtelingen.

Mogelijke opvang van 13/14-jarige vluchtelingen

Vluchtelingen die asiel aanvragen worden steeds jonger. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft het COA gevraagd opvangplekken voor 13/14-jarige vluchtelingen te vinden. Het COA heeft de Heemsteedse Dreef geschikt bevonden voor vluchtelingen met deze leeftijd. Daardoor is het mogelijk dat 13/14-jarigen naar Heemstede komen. Welke groep (13/14-jarigen of 15/17-jarigen) er opgevangen wordt, ligt nog niet vast.

Normaliter is Stichting Nidos verantwoordelijk voor de opvang van 13/14-jarige vluchtelingen. Zij plaatsen deze jongeren in gastgezinnen. Vanwege het tekort aan gastgezinnen heeft de overheid het COA gevraagd om bij te springen.

Ingelast agendapunt: vragen en antwoorden

Omwonenden stelden vragen over verschillende onderwerpen:

Begeleiding

Sommigen vroegen zich af wat het verschil is in begeleiding voor de 13/14-jarigen ten opzichte van de 15/17-jarigen. Het COA gaf aan dat er bij 13/14-jarigen maximaal 16 kinderen worden opgevangen en er is intensievere begeleiding. Er zijn 24 uur per dag in ieder geval twee begeleiders aanwezig. De groep jongeren zal bestaan uit óf 13/14-jarigen óf 15/17-jarigen. Het wel kan zijn dat er jongens en meisjes gemixt worden opgevangen. De aanwezigen vroegen zich af wat voor gevolgen dit heeft voor de opvang. Hierop vertelde het COA dat de dynamiek hierdoor anders is, maar dat er verder weinig verschil is ten opzichte van de oudere groep.

Verblijfsduur

De aanwezigen wilden graag meer weten hoe lang de jongeren blijven. De gemeente gaf aan dat de jongeren hier hun asielprocedure afwachten. Zolang de procedure loopt, stromen de 13/14-jarigen door naar een opvang voor 15/17-jarigen. De 15/17-jarigen stromen door naar een opvang voor volwassenen. Het COA kijkt daarbij wel naar het kind. Een kwetsbaar kind zal in sommige gevallen bijvoorbeeld langer in de opvang voor 13/14-jarigen blijven. De gemiddelde periode dat jongeren op een locatie zijn is 1 tot 1,5 jaar.

Binding

Omwonenden vroegen zich af of dit ervoor zorgt dat jongeren soms maar kort in de opvang zitten en hierdoor geen binding kunnen krijgen met de buurt. Het COA vertelde dat deze jongeren nog geen status hebben en dat dit de procedure is. Wel probeert COA om de jongeren in de regio te houden. Het plan is om de locatie Heemsteedse Dreef te koppelen aan de locatie in Velsen-Driehuis, waar opvang is voor 15/17-jarigen. Omwonenden gaven als tip om te kijken naar opvang voor 15/17-jarigen binnen Heemstede.

Omwonenden kwamen met voorstellen om de binding met de buurt op te bouwen, door bijvoorbeeld een keer te koken voor de bewoners van de Dreef. Het COA stond hier positief tegenover en moedigt dit soort initiatieven aan. Omwonenden zouden graag zien dat de jongeren vooral als individu gezien worden. COA gaf aan dat het wel goed is om te beseffen dat deze jongeren in afwachting zijn van een verblijfsstatus en dat integratie is deze fase nog beperkt mogelijk is.

Vrijwilligerswerk

Onder de aanwezigen was er veel interesse voor de integratie van de jongeren spraken zij over vrijwilligerswerk, een warm welkom en het organiseren van activiteiten met de jongeren. COA en gemeente hebben aangegeven dat dit een goed onderwerp is voor een van de komende overleggen.

Status of geen status

Wanneer een kind een status krijgt is het Nidos verantwoordelijk voor de vervolghuisvesting van de jongere. Het kan ook gebeuren dat kinderen uitstromen uit deze opvanglocatie door gezinshereniging. In het geval dat asielaanvraag wordt afgewezen wordt er gewerkt aan terugkeer in samenwerking met Nidos en de Dienst Terugkeer en Vertrek.

Evaluatie

Vooruitkijkend naar het evaluatiemoment na 10 maanden bezetting willen omwonenden graag weten met welke criteria en kaders er wordt gewerkt. De evaluatiecriteria worden vastgelegd in de bestuursovereenkomst die de gemeente en het COA afsluiten. Er zijn voortgangsgesprekken met het COA en de gemeente en de gemeente is toezichthouder. De gemeenteraad bepaalt of de opvang geslaagd is. Hierbij is het mogelijk dat bij een positieve evaluatie het aantal kinderen verhoogd mag worden naar 20, in het geval van 15/17-jarigen. Enkele omwonenden vroegen zich af waarom de wens is om op te schalen naar 20 kinderen als de opvang goed verloopt met 16.

Vergelijkbare locatie

Tijdens het overleg kwam de vraag naar voren of er meer locaties zoals de Heemsteedse Dreef zijn, midden in een woonwijk en kleinschalig. Als er een soortgelijke locatie bestaat is het goed om naar de huisregels, opzet en (werk)afspraken te kijken en om deze eventueel te gebruiken voor de locatie in Heemstede. Het COA doet hier navraag over. Hierbij is vooral het verzoek om te kijken of er speciale zaken worden meegenomen met de buurt, die niet spelen bij andere of grotere locaties.

Regulier overleg

De gemeente heeft voorgesteld om tot een regulier overleg te komen met afvaardiging van de buurt. Op dit punt is er veel initiatief vanuit de omwonenden, de wil om de opvang te laten slagen is groot.

Samenstelling

Er is besproken dat de groep zal bestaan uit een aantal omwonenden, het COA en de gemeente. Samen worden de thema’s van het overleg bepaald. Afhankelijk van de thema’s kunnen anderen aansluiten, zoals een vertegenwoordiger van een nabijgelegen school of de wijkagent. De aanwezigen vonden het belangrijk dat de groep bestaat uit vooral direct omwonenden, aangevuld met een aantal omwonenden uit de buurt. Het voorstel is om te beginnen met 10 tot 12 omwonenden, en dat de groep na verloop van tijd kleiner wordt. Dit wordt in overleg met elkaar besproken.

Frequentie

De omwonenden willen graag snel beginnen met de start van het overleg om verschillende thema’s te bespreken. Afhankelijk van de behoefte neem de gemeente initiatief om een volgend overleg in te plannen. Als voorbeeld is aangegeven dat de frequentie van het overleg rond de opening van de opvang elke 2 weken kan zijn en daarna maandelijks. We verwachten dat ieder overleg ongeveer 1,5 uur duurt.

Rolverdeling

Omwonenden wilden meer weten over de rolverdeling en wie welke beslissingsbevoegdheid heeft. De gemeente heeft verteld dat alleen de gemeenteraad een beslissingsbevoegdheid heeft. De wens van omwonenden is om een duidelijk en concreet afsprakenkader op te stellen. Het COA heeft toegezegd een lijst met werkafspraken op te zoeken van een andere locatie. Ook voor Heemsteedse Dreef zal gewerkt worden met een dergelijke lijst, die in het omwonendenoverleg aan de orde zal komen. Hierbij is het belangrijk om in het oog het houden wat echt werkt.

Terugkoppeling

De gemeente faciliteert de terugkoppeling van het overleg. Er wordt gevraagd om een brede informatieverspreiding, via onder andere De Heemsteder. De buurtbewoners ontvangen algemene terugkoppeling via de digitale bewonersbrief en De Heemsteder. Hierin wordt verwezen naar heemstede.nl/huisvesting, waar het gehele verslag wordt gepubliceerd.

Volgend overleg

Vanuit de gemeente willen we graag dat iedereen de kans krijgt om deel te nemen aan het overleg.
Aanmelden kan door te mailen naar: flexwonen@heemstede.nl onder vermelding van naam, adres en eventueel onderwerpen om te bespreken. Een agendapunt voor het volgende overleg is om de rolverdeling en bevoegdheden met elkaar af te bakenen.