Vragen en antwoorden over permanente opvang van asielzoekers

Als er ergens in een buurt een asielopvang komt, leidt dat vaak tot allerlei vragen. We hebben de meest gestelde vragen met bijbehorende antwoorden verzameld op deze pagina. Staat het antwoord op uw vraag er niet bij? Mail dan naar flexwonen@heemstede.nl(Verwijst naar een e-mailadres)

Op deze pagina leest u meer over:

Wat is er aan de hand (opvangcrisis)?

• Zowel de vreemdelingenpolitie, het COA en de IND kampen met grote personeelstekorten. Hierdoor zijn lange wachttijden ontstaan. Asielzoekers moeten nu enkele dagen wachten tot ze bij de vreemdelingenpolitie terecht kunnen. Als ze daar eenmaal zijn geweest, is de wachttijd tot de eerste afspraak met de IND nu ongeveer 1 tot 1,5 jaar. Al die tijd moeten mensen opgevangen worden en wachten
• Daarnaast is het aantal opvanglocaties van het COA de afgelopen jaren tot een minimum afgeschaald. Ten eerste omdat er tijdens de coronacrisis minder asielzoekers naar Nederland kwamen. Maar ook vanwege het ontbreken van draagvlak. Veel gemeenten hebben opvangcentra en andere tijdelijke locaties gesloten. Hierdoor is er een tekort ontstaan aan opvangplekken
• Er is woningnood in Nederland. Dat betekent dat er ongeveer 11.000 statushouders (mensen met een verblijfsvergunning) wachten op een woning. Zij wonen nu nog in opvangcentra en houden daardoor de plekken bezet voor de asielzoekers

Al deze problemen samen zorgen ervoor dat er een ernstig tekort is aan opvangplekken. Het kabinet wil deze crisis oplossen door meer geld beschikbaar te stellen voor personeel, (crisis)noodopvang te verlengen bij gemeenten, de huisvesting van statushouders te versnellen en door het invoeren van de Spreidingswet.  

Wat houdt de Spreidingswet in?

De Spreidingswet is op 1 februari 2024 ingegaan. Doel van de wet is om voor voldoende asielopvang te zorgen, met een evenwichtige verdeling over het land. Het kabinet heeft ingeschat hoeveel opvangplekken er de komende 2 jaar nodig zijn. Vervolgens hebben ze een verdeling gemaakt door per gemeente te kijken naar het inwoneraantal en de sociaaleconomische score. Door de schattingen van de gemeenten in een provincie op te tellen, zijn ze tot een provinciale opvangopgave gekomen. Voor de gemeente Heemstede is de schatting uitgekomen op 191 opvangplekken voor asielzoekers in 2024, waarvan 16 plekken voor jonge alleenstaande vluchtelingen. Lees meer over wat de Spreidingswet voor Heemstede inhoudt

Vluchtelingen, asielzoekers, statushouders, noodopvang, asielzoekerscentra – wat is wat?

• Vluchtelingen: mensen die hun eigen land ontvluchten vanwege vervolging, oorlog of geweld, en die bescherming zoeken in een ander land
• Asielzoekers: mensen die hun eigen land ontvluchten en asiel aanvragen in een ander land. Ze moeten aantonen dat ze vluchten voor vervolging of gevaar en in aanmerking komen voor bescherming onder internationaal recht. Asielzoekers worden tijdens de behandeling van hun asielaanvraag opgevangen in asielzoekerscentra
• Amv: alleenstaande minderjarige vreemdeling. Een amv'er is bij aankomst in Nederland jonger dan 18 jaar (minderjarig), komt van buiten de Europese Unie (EU), is naar Nederland gekomen zonder ouder(s) of een andere persoon die het gezag over de jongere heeft
• Statushouders: mensen die een asielverzoek hebben ingediend en een verblijfsvergunning hebben gekregen (‘verblijfsstatus’). Vanaf dat moment hebben ze ook recht op een woning in Nederland
• Noodopvang: tijdelijke opvang voor asielzoekers, die vaak net zijn aangekomen in Nederland, en wachten op verdere verwerking van hun asielaanvraag. Het COA heeft op dit moment te weinig plekken. Om toch iedereen die in Nederland asiel aanvraagt op te kunnen vangen, zijn extra opvanglocaties nodig; de tijdelijke noodopvang door gemeenten
• Crisisnoodopvang: een vorm van opvang die bedoeld is voor mensen die op korte termijn en acuut een veilige plek nodig hebben omdat ze zich in een crisissituatie bevinden. Officieel is dit voor de duur van 72 uur
• Asielzoekerscentra: dit zijn speciale opvangcentra voor asielzoekers, waar ze kunnen verblijven terwijl hun asielverzoek wordt verwerkt

Worden de vluchtelingen gescreend of onderzocht?

Na binnenkomst in Nederland worden alle asielzoekers geïdentificeerd en geregistreerd door de vreemdelingenpolitie en de IND. De Koninklijke Marechaussee onderzoekt eventuele documenten nader. De mensen worden gecontroleerd op tbc en krijgen een medische intake.

Wat is het verschil tussen een asielzoekerscentrum en een aanmeldcentrum (zoals Ter Apel)?

Tijdens de asielprocedure vangt het COA asielzoekers op in verschillende soorten opvanglocaties. De meeste asielzoekers gaan in Nederland eerst naar Ter Apel. Daar melden ze zich bij het aanmeldcentrum van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Daarna verblijven ze in principe 3 tot 10 dagen in een centrale ontvangstlocatie in Ter Apel of Budel. 

Tijdens de algemene asielprocedure verblijven asielzoekers in een procesopvanglocatie. Krijgen ze een verblijfsvergunning? Of gaat de IND hun asielaanvraag verder beoordelen in de verlengde asielprocedure? Dan gaan zij naar een asielzoekerscentrum. Lees meer op de website van het COA(Verwijst naar een externe website)

Wat doet de gemeente?

Op 1 februari 2024 is vastgesteld hoeveel opvangplekken nodig zijn in Nederland. Deze opvangplekken worden (indicatief) verdeeld over de gemeenten op basis van het inwoneraantal en de sociaaleconomische score van een gemeente. Het optellen van de aantallen van gemeenten leidt tot de provinciale opgave.

Gemeenten bespreken binnen de regio en de provincie hoe zij gezamenlijk die opgave gaan invullen. Zij beslissen onderling welke gemeenten opvang gaan leveren en met hoeveel plekken. Alleen als het gemeenten niet lukt om gezamenlijk de hele provinciale opgave in te vullen, dan kan de staatssecretaris gemeenten aanwijzen, en daarmee verplichten, om asielzoekers op te gaan vangen.

Wat doet het COA?

Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA)(Verwijst naar een externe website) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure. Het COA biedt onderdak, begeleiding en zorg aan asielzoekers tijdens hun verblijf in Nederland, vanaf het moment dat zij zich melden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) tot aan het moment dat zij een definitieve verblijfsstatus hebben gekregen of terugkeren naar hun land van herkomst. Het COA zorgt voor opvanglocaties door heel Nederland, zoals asielzoekerscentra, noodopvanglocaties en kleinschalige opvanglocaties. Het COA biedt asielzoekers in de opvang ook voorzieningen zoals maaltijden, medische zorg, juridische ondersteuning en activiteiten gericht op taalverwerving en integratie.

Locatieonderzoek

Nadat een mogelijke opvanglocatie is doorgegeven aan het COA, wordt de locatie onderzocht door het COA. Een locatieonderzoek door het COA bestaat uit verschillende onderdelen om te bepalen of een locatie geschikt is voor de opvang van asielzoekers. Hieronder staan enkele van de belangrijkste aspecten van een locatieonderzoek:

• Ruimte: De locatie moet voldoende ruimte bieden voor de opvang van asielzoekers. Er moet bijvoorbeeld genoeg ruimte zijn voor slaapkamers, sanitaire voorzieningen, eetruimtes en recreatie
• Toegankelijkheid: De locatie moet goed bereikbaar zijn voor hulpdiensten en voorzieningen zoals winkels, scholen en openbaar vervoer
• Veiligheid: De locatie moet veilig zijn voor zowel de asielzoekers als de omgeving. Er moet bijvoorbeeld voldoende toezicht zijn en er mogen geen veiligheidsrisico's zijn
• Omgevingsfactoren: Er moet rekening gehouden worden met de omgevingsfactoren, zoals geluidsoverlast en milieuvervuiling
• Beschikbaarheid van voorzieningen: Er moet voldoende toegang zijn tot voorzieningen zoals gezondheidszorg, onderwijs, en openbaar vervoer
• Maatschappelijke acceptatie: Er moet voldoende draagvlak zijn bij de lokale gemeenschap voor de opvang van asielzoekers op de betreffende locatie
• Juridische aspecten: Er moet rekening gehouden worden met eventuele juridische beperkingen en vereisten voor de locatie

Het locatieonderzoek door het COA heeft als doel om een geschikte locatie te vinden voor de opvang van asielzoekers die voldoet aan de hierboven genoemde aspecten. Is de locatie geschikt, dan huurt of koopt het COA de locatie om er een asielzoekerscentrum te realiseren en wordt er een overeenkomst gesloten met de gemeente. Lees meer over de rol en taken van het COA bij het openen van een AZC(Verwijst naar een externe website)

Wat doet Stichting Nidos?

Stichting Nidos(Verwijst naar een externe website) is de instelling die door de overheid is aangewezen om de voogdij uit te voeren voor alleenstaande minderjarige asielzoekers. Dat zijn jongeren onder de achttien jaar, die zonder hun ouders naar Nederland zijn gekomen. Bij het Nidos werken voogden. Zij zijn verantwoordelijk voor de individuele begeleiding van de gevluchte jongeren.

Wat doet het ISK?

De Internationale Schakelklas(Verwijst naar een externe website) (ISK) geeft onderwijs aan jongeren tussen 12 en 18 jaar die nog maar kort in Nederland zijn. Het leren van de Nederlandse taal staat centraal in alle lessen. De opleiding duurt ongeveer twee jaar. Na de ISK kunnen jonge vluchtelingen doorstromen naar de middelbare school.

Wat doet het Rijk?

De Rijksoverheid is verantwoordelijk voor het formuleren van het asielbeleid en het toezicht op de uitvoering daarvan. Dit betekent dat de Rijksoverheid onder andere bepaalt wie er wel en niet in aanmerking komen voor asiel en hoe de asielprocedure verloopt.

Asielopvang is de tijdelijke huisvesting van mensen die asiel hebben aangevraagd en wachten op de uitkomst van hun asielprocedure. De Rijksoverheid is verantwoordelijk voor het bieden van voldoende en geschikte opvanglocaties voor deze mensen. Dit gebeurt vaak in samenwerking met gemeenten en andere organisaties die betrokken zijn bij de opvang en integratie van vluchtelingen.

Waarom moeten gemeenten nu op zoek naar permanente opvangplekken voor asielzoekers?

Omdat er op dit moment een groot tekort is aan opvanglocaties voor asielzoekers in Nederland.  Het is al meerdere keren voorgekomen dat grote aantallen asielzoekers voor de poorten van het aanmeldcentrum in Ter Apel op een grasveld moesten slapen. 

Alle gemeenten in Nederland hebben nu met de Spreidingswet de plicht om asielzoekers op te vangen. Verdeeld over het land, op basis van het aantal inwoners van de gemeente. Als gemeenten niet zelf met een voorstel komen voor opvanglocaties, kan het Rijk een locatie aanwijzen in die gemeente voor de opvang van asielzoekers. 

Hoeveel asielzoekers moeten gemeenten in de regio Kennemerland opvangen? 

Van de samenwerkende gemeenten in de regio Kennemerland wordt in 2024 verwacht dat zij locaties klaar maken voor de opvang van 3.253 personen. Dit aantal asielzoekers wordt in principe als volgt verdeeld over de gemeenten:

• Beverwijk: 226
• Bloemendaal: 169
• Haarlem: 963
• Haarlemmermeer: 1.015
• Heemskerk: 224
• Heemstede: 191
• Uitgeest: 88
• Velsen: 377
• Zandvoort: -

In onderling overleg kunnen de aantallen anders worden verdeeld over de gemeenten.

De gemeenten in de regio Kennemerland werken samen bij de opvang van asielzoekers. Hoe doen zij dat? 

Er wordt informatie met elkaar gedeeld en er is regelmatig overleg. Er is een regionaal ambtelijk overleg met vertegenwoordigers van de negen gemeenten. En er is een regionaal bestuurlijk overleg met de betrokken wethouders. Dat overleg fungeert als stuurgroep. Haarlem heeft als centrumgemeente een coördinerende rol en faciliteert de samenwerking. De burgemeester van Haarlem is, als bestuurlijk portefeuillehouder in de regio, voorzitter van het bestuurlijk overleg met de wethouders. Haarlem levert de regionaal programmamanager die ook voorzitter is van het regionaal ambtelijk overleg. 

De Spreidingswet gaat uit van regio’s in de provincie. De 9 gemeenten in de regio Kennemerland hebben bestuurlijk en ambtelijk gelukkig al veel ervaring met samenwerken, onder andere door de covid-periode. Ook voor opvang zoeken de gemeenten elkaar op. Dit zorgt ervoor dat niet iedere gemeente het wiel opnieuw hoeft uit te vinden in de uitvoering en het zorgt er voor dat we als regio grip houden.

Welke opvangplekken zijn er al in de regio?

In de regio zijn een aantal tijdelijke en minder tijdelijke opvangplekken:

• Het grote cruiseschip in Velsen-Noord
• De twee riviercruiseschepen aan de Conradkade in Haarlem
• Twee hotels in de gemeente Haarlemmermeer
• De opvang voor amv’ers (alleenstaande minderjarige vluchtelingen) in Driehuis
• Opvang van amv’ers aan Heemsteedse Dreef in Heemstede
• Opvang van amv’ers in Aerdenhout, Bloemendaal  

Alle gemeenten hebben een eigen opvangtaak, waarom maken de gemeenten in de regio Kennemerland een gezamenlijk plan?

De Spreidingswet gaat uit van regio’s in de provincie. De 9 gemeenten in de regio Kennemerland hebben bestuurlijk en ambtelijk gelukkig al veel ervaring met samenwerken, onder andere door de covid-periode. Ook voor asielopvang zoeken de gemeenten elkaar op. Dit zorgt ervoor dat niet iedere gemeente het wiel opnieuw hoeft uit te vinden in de uitvoering en het zorgt ervoor dat we als regio grip houden. 

Iedere gemeente heeft een eigen opgave en moet zelf geschikte locaties aandragen. Het is voor gemeenten ook mogelijk om elkaar te helpen in het halen van de opgave. Als een gemeente bijvoorbeeld een locatie heeft die groter is dan de opgave vraagt, kan het de opgave van een andere gemeente deels overnemen. 

Wanneer een gemeente echt geen geschikte locatie heeft, kan het Rijk dan nog steeds een locatie aanwijzen?

Wanneer een gemeente geen locatie aandraagt, kan het zijn dat het Rijk zelf op zoek gaat in die gemeente. En wanneer het Rijk wel een geschikte locatie vindt, kan het Rijk een aanwijzing geven en is de gemeente verplicht om mee te werken.

Is er een relatie tussen het aantal asielzoekers dat een gemeente moet opvangen en het aantal statushouders dat gehuisvest moet worden?

Ja, maar het zijn wel 2 aparte opgaven. Asielzoekers die voldoen aan de criteria voor een verblijfsstatus kunnen een verblijfsvergunning krijgen en worden dan beschouwd als statushouders. Dit betekent dat zij mogen blijven in Nederland en in aanmerking komen voor ondersteuning en integratie.

Een van de reguliere taken van de gemeente is om deze statushouders te huisvesten. De overheid heeft namelijk een wettelijke taakstelling opgesteld voor de huisvesting van statushouders. Dit betekent dat elke gemeente jaarlijks een bepaald aantal statushouders moet huisvesten, afhankelijk van de grootte van de gemeente en het aantal inwoners.

Het doel van de taakstelling is om te zorgen voor een evenredige verdeling van statushouders over het land en om te voorkomen dat de huisvesting van statushouders alleen in bepaalde gebieden plaatsvindt. De gemeente werkt samen met woningcorporaties en andere partijen om geschikte huisvesting te vinden voor de statushouders.

Om welke mensen gaat het? En waar komen ze vandaan?

Het gaat om mensen van diverse leeftijden en nationaliteiten, en alleengaanden, volwassenen, kinderen en gezinnen die asiel aanvragen in Nederland. De samenstelling van deze groep verandert doorlopend. Het is daarom niet mogelijk om duidelijke uitspraken te doen over wie er naar onze gemeente zal komen. Het COA spant zich in om tot een evenwichtige samenstelling van bewoners te komen. 

Wie betaalt een opvanglocatie en de opvang? 

Het COA is verantwoordelijk voor de exploitatie van de locaties en daarmee ook voor de kosten. Zij kopen de grond of het gebouw, zij huren het van de gemeente of zij huren het van de eigenaar van de grond of het gebouw.

Wie bepaalt uiteindelijk of een opvanglocatie er komt?

De gemeente, het COA en het Rijk. De gemeenteraad besluit welke locatie(s) in aanmerking komt voor een opvanglocatie. Het COA besluit of de locatie geschikt is of geschikt gemaakt kan worden. Is de locatie geschikt, dan sluit het college van de gemeente een bestuursovereenkomst met het COA. Het Rijk kan een gemeente aanwijzen (verplichten) als deze te weinig opvangplekken regelt.

Omgevingsvergunning

De bouw of verbouwing van een opvanglocatie kan in sommige gevallen vereisen dat er een omgevingsvergunning wordt aangevraagd. Een omgevingsvergunning is een vergunning die nodig is voor bepaalde activiteiten die invloed hebben op de fysieke leefomgeving, zoals het bouwen van een nieuw gebouw of het veranderen van een bestaand gebouw.

Als het COA een geschikte locatie vindt, zal het COA in overleg gaan met de gemeente om te bepalen of er een omgevingsvergunning nodig is voor de bouw of verbouwing van het gebouw. In sommige gevallen kan het COA ook zelf verantwoordelijk zijn voor het aanvragen van de omgevingsvergunning.

Als er een omgevingsvergunning nodig is, moet het COA een aanvraag indienen bij de gemeente. De gemeente beoordeelt de aanvraag en bepaalt of de opvanglocatie voldoet aan de vereisten en regelgeving op het gebied van bijvoorbeeld veiligheid, gezondheid en milieu. Als de aanvraag wordt goedgekeurd, kan het COA beginnen met de bouw van de opvanglocatie. De exacte procedures en vereisten voor een omgevingsvergunning kunnen verschillen per gemeente en per situatie.

Mogen omwonenden meebeslissen over of en waar de opvanglocatie komt? 

Nee. Inwoners kunnen wel betrokken worden bij het ‘hoe’. Denk aan de leefbaarheid en veiligheid rondom de opvanglocatie , zoals onder andere verkeer/(loop)routes, de inrichting van de buitenruimte (bankjes, hagen, fietsenstalling), organisatie van het op te richten centrum, wenselijke communicatie, waar kunnen inwoners terecht met klachten, incidenten, werkgelegenheid en zo verder. 

Wat zijn de mogelijke opvanglocaties in Heemstede?

Heemstede wil graag veilige, menselijk opvang bieden voor onder meer asielzoekers. Vanuit het regioplan, moeten we nog 175 opvangplekken realiseren waarvan 54 voor jongeren.
 We hebben onderzoek gedaan naar geschikte kleinschalige locaties in Heemstede voor de opvang van circa 50 asielzoekers. Hierbij is ook rekening gehouden met de buurt, omgeving, veiligheid en voorzieningen. Op basis van het onderzoek zijn de volgende 2 opvanglocaties in beeld: Terrein SEIN (trapveld aan de kant van Meerweg) en het voormalige postkantoor op de Binnenweg 160. 

Terrein SEIN is in beeld als mogelijke geschikte locatie voor de opvang van circa 50 alleenstaande minderjarige asielzoekers. Binnenweg 160 is in beeld als mogelijke geschikte kleinschalige opvanglocatie voor 50 reguliere asielzoekers (mannen, vrouwen en gezinnen).

Hoe worden (direct) omwonden hierover geïnformeerd?

We informeren inwoners zo tijdig en transparant mogelijk en geven tijd en ruimte om mee te denken. Daarom gaan we als college graag met omwonenden in gesprek over de twee locaties die in beeld zijn. Omwonenden ontvangen een brief met een uitnodiging voor een informatieavond. Daarna besluiten we of we de locaties gaan voorleggen aan het COA. Verder plaatsen we informatie op deze website en zetten we de aankondiging van de informatieavond op de gemeentelijke pagina in weekblad de Heemsteder.

Hoe komen jullie tot een keuze voor mogelijke geschikte locaties?

De gemeenteraad en het college hebben de afspraak gemaakt om geschikte locaties te vinden waar het COA de komende jaren een veilig thuis kan bieden aan vluchtelingen die asiel aanvragen in Nederland. De raad heeft het kader gegeven(Verwijst naar een externe website) dat opvanglocaties kleinschalig, met circa 50 plekken, moeten zijn. 

De gemeente heeft extern onderzoek(Verwijst naar een externe website) laten doen naar locaties die geschikt zijn voor asielopvang met elk circa 50 plekken. Daaruit zijn voor de korte termijn (circa 3-5 jaar) twee mogelijke locaties naar voren gekomen: terrein SEIN (trapveld aan de kant van de Meerweg) en Binnenweg 160 (voormalig postkantoor). De gemeente heeft ook een analyse uitgevoerd om de lokale context te beoordelen. Hierbij is onder meer gekeken buurt, omgeving en voorzieningen zoals speelvoorzieningen. 
Lees het collegebesluit over het locatie-onderzoek(Verwijst naar een externe website)

Naast de locaties voor korte termijn (circa 3-5 jaar), doet de gemeente nog onderzoek naar locaties voor langere termijn. Dit betreft locaties met BPL-status (Bijzonder Provinciaal Landschap) of locaties die vallen onder een ontwikkelingsgebied. 

Wat zijn de volgende stappen bij mogelijke opvanglocaties die in beeld zijn?

De gemeente gaat eerst met omwonenden in gesprek over de twee locaties die in beeld zijn. Ook willen wij helder communiceren over hoe inwoners kunnen meedenken. Daarna besluiten we of we de locaties gaan voordragen aan het COA. 

In het eerste gedeelte van het proces hebben omwonenden vooral het recht om hun mening te geven, vragen te stellen, zorgen te uiten en ideeën te delen. Zij kunnen van zich laten horen maar kunnen niet bepalen of er een opvanglocatie komt, waar deze komt, hoe groot deze wordt en welke mensen er opgevangen worden. Hierover besluiten het college en de raad. Daarna is het aan het COA.

Na een besluit dat er een opvang komt, kunnen omwonenden participeren. Zij kunnen meepraten over onderwerpen als leefbaarheid, veiligheid, invulling van de buitenruimte en sociale aspecten van het contact tussen (tijdelijke) bewoners en omwonenden, zoals kennismakingsactiviteiten.

Lees vragen en antwoorden over de mogelijke opvanglocatie Binnenweg 160

Wat is de planning van de volgende stappen?

Op 24 en 25 maart zijn er informatieavonden in het gemeentehuis voor respectievelijk terrein SEIN en Binnenweg 160. Daarin wordt het locatieonderzoek toegelicht en is er uitgebreid tijd om in gesprek te gaan. Omwonenden hebben de gelegenheid om vragen te stellen, zorgen te uiten en ideeën aan te dragen. Zij ontvangen een uitnodiging per brief.

In april neemt het college een besluit over welke locaties zij aan het COA wil voordragen. Omwonenden krijgen ook hierover per brief bericht. Eind april volgt waarschijnlijk een tweede informatieavond per locatie. In mei zal het college de raad vragen om wensen en bedenkingen te geven over het aandragen van deze locaties aan het COA. Naar verwachting bespreekt de raadsommissie Samenleving het collegevoorstel op 7 mei en wordt het op 22 mei in de gemeenteraad behandeld. Omwonenden worden daarna per brief geïnformeerd. 

Ik kan niet naar de informatiebijeenkomst komen, waar kan ik mijn reactie kwijt?

Tijdens het hele proces houden we de Heemstedenaren op de hoogte via heemstede.nl/huisvesting en de gemeentelijke pagina in De Heemsteder. Omwonenden informeren we bij belangrijke mijlpalen per post en ook via de digitale bewonersbrief. We versturen vanwege de duurzaamheid niet altijd brieven per post, dus meld u zich vooral aan voor deze digitale brief via de website. Heeft u vragen of opmerkingen, mail dan naar flexwonen@heemstede.nl(Verwijst naar een e-mailadres)

De volgende informatie geldt voor alle alleenstaande minderjarige vluchtelingen (amv’ers).

Hoe gaan verschillende jongeren uit de verschillende landen met elkaar om?

De ervaring is dat gemixte groepen jongeren goed werken. Jongeren met een verschillende afkomst, achtergrond. Zij leren zo om te gaan met verschillende culturen en gewoonten en het mixen voorkomt groepsvorming. 

Klopt het dat elke jongere een voogd krijgt?

Ja. Elke jonge vluchteling krijgt een voogd via het Nidos. Het COA is verantwoordelijk voor de opvang en dagelijkse begeleiding van de jonge vluchtelingen. Het Nidos is verantwoordelijk voor de individuele begeleiding van de jongeren.

Hoe zit het met de leefruimte die amv’ers krijgen?

Er zijn regels en kaders opgesteld die het COA hanteert. Deze zijn opgesteld door het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Het COA moet hieraan voldoen. Het COA schouwt een locatie vooraf om te beoordelen of dat met de locatie lukt.

Gaan de jongeren naar school?

Direct bij binnenkomst in Nederland zijn de jongeren leerplichtig. Dat betekent dat zij net zoals alle jongeren in Nederland naar school moeten. De jongeren gaan naar een internationale schakelklas (ISK). Dat is een school speciaal gericht op jongeren die geen of nauwelijks Nederlands spreken. De Nederlandse taal leren is het hoofddoel, maar daarnaast volgen zij ook vakken zoals wiskunde, maatschappijleer en sport. Voordat de scholen van start gaan is er dagbesteding voor jongeren.

Hoe ziet hun dagbesteding eruit? Hoe wordt ervoor gezorgd dat de jongeren niet gaan hangen en overlast veroorzaken.

Het dagprogramma bestaat uit 3 delen: school, sport en cultuur. De taak van de begeleiders van het COA is om dagbesteding te organiseren na schooltijd, in het weekend en in de vakanties. Dit kan heel erg uiteenlopen. Denk aan sporten, schaken, schilderen en andere kunst zoals rappen maar ook boodschappen doen, (samen) koken, huishoudelijke taken verrichten, samen eten etc.. De activiteiten staan in het teken van bepaalde thema’s. Het COA werkt samen met andere organisaties. Daarnaast vallen zwemlessen, fietslessen en verkeerslessen in het vaste aanbod.

Hoe zit het met de leefbaarheid en veiligheid op en rond de locatie?

Zeven dagen in de week, 24 uur per dag zijn medewerkers van het COA aanwezig. Er is ook standaard beveiliging van het COA zelf aanwezig. Handhaving (BOA's) en politie zijn beschikbaar wanneer nodig voor eventuele vervolgstappen.

Wat gebeurt er bij problemen?

Er zijn huisregels en er is 24 uur per dag toezicht en begeleiding door het COA-team. Aan deze locatie is ook een manager gekoppeld die eindverantwoordelijk is. Bij overtreding van de regels of bij een incident past het COA in samenspraak met de voogd een passende (leer)maatregel toe.

Hoe lang blijven ze op een locatie?

Gemiddeld blijft een jongere 1,5 jaar. Dit is afhankelijk van de duur van de asielprocedure. Na hun achttiende verjaardag jaar verhuizen ze of naar een andere opvang, naar een AZC, of naar land van herkomst (bij afwijzing). Soms verhuizen ze al eerder als ze zelfredzaam zijn.

Wanneer komen de nieuwe jongeren en wie zijn ze?

Dit hangt af van het proces en vervolgstappen. We zullen hierover duidelijk met omwonenden en inwoners van Heemstede communiceren. Er zullen bij een positief besluit maximaal zo’n 50 jongeren in de leeftijd tot en met 17 jaar worden opgevangen. Gelet op de landelijke instroom zijn het op dit moment vooral jongens (80-100%), vooral uit Syrië, Soedan, Eritrea of Afghanistan. Het COA houdt rekening met de samenstelling wanneer ze jongeren plaatsen om te zorgen dat jongeren zo goed mogelijk aansluiting in de groep vinden. Alle jongeren staan onder voogdij bij het Nidos. Zodra de jongeren volwassen zijn geworden, stromen ze uit deze AMV-opvang. 

Hoe kunnen we nieuwe bewoners een warm welkom geven?

Als de opvanglocatie er uiteindelijk komt, organiseren we een open huis. Ook kunnen omwonenden aangeven dat ze vrijwilliger willen worden. Opgeven als vrijwilliger kan door een e-mail te sturen naar flexwonen@heemstede.nl(Verwijst naar een e-mailadres)

Wat gebeurt er aan kennismaken met de buurt?

Samen met de inwoners, betrokken organisaties en de vluchtelingen willen we vanaf de start een veilige en leefbare opvang organiseren. We bekijken daarbij hoe de jongeren aansluiting kunnen vinden in de buurt. Iedere opvangplek is maatwerk als het gaat om het betrekken van omwonenden. Ook dit zal gespreksonderwerp zijn in het omwonendenoverleg ter voorbereiding.

De gemeente werkt aan een sociaal programma opvang vluchtelingen. Daarin is plek voor bijvoorbeeld sporten en welzijn, zoals ruimte voor ontmoetingen tussen mensen die al langer in Heemstede wonen en mensen die hier nieuw komen. Ook kijken we hoe we integratie kunnen stimuleren door mee te doen aan activiteiten.